İslami Dönem Türk Edebiyatı Test Soruları ve Cevapları
1. Divan edebiyatının en yaygın nazım biçimidir gazel. (II) En az beş beyitle yazılır. (III) Uyak düzeni aa - ba - ca... biçimindedir. (IV) İlk dizesi birbiriyle uyaklı olan beyte "matla" denir. (V) Yalnızca aşk, ayrılık, şarap, sevgili konuları işlenir.
Yukarıdaki tümcelerin hangisinde bir bilgi yanlısı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
2. Aşağıdakilerin hangisinde, Tekke (Tasavvuf) edebiyatı nazım türleri bir arada verilmiştir?
I. Mesnevi, nutuk, semai, taşlama
II. Semai, mesnevi, ilahi, devriye
III. İlahi, nefes, deme, şathiye
IV. Nefes, mesnevi, semai, varsağı
V. İlahi, koşma, varsağı, şathiye
3. Aşağıdakilerin hangisinde Halk edebiyatı ürünleri bir arada verilmiştir?
A) Varsağı, ilahi, tuyuğ,rubai
B) Semai, mesnevi, taşlama, şarkı
C) Taşlama, ağıt, güzelleme
D) Terkib-i bent, koçaklama, güzelleme, semai
E) Koşma, semai, kıta, tuyuğ
4. Kimsede görmedim şendeki nazı
Tunus, Trablus, Mısır, Hicaz'ı
Kars'ı Kağızman'ı, Acem Şiraz'ı
Girid'i, Yanya'yı değer gözlerin
Bu dörtlüğün nazım türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Güzelleme B) Taşlama
C) Koçaklama D) Ağıt
E) Varsağı
5. Gazelin son beytinde şairin mahlası geçer.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi, bir gazelin son (makta) beyti olabilir?
A) Ham-ı zülfün ki devr eyler yanağın
İrem tâvusudur cevlâne geldi.
B) Gelip kâfir saçın ruhsarın üzre
Yüzün nurun görüp imâne geldi
C) Zebun olmaz acûz-i dehre Baki
Bu meydane beğim merdane geldi
D) Dil-î pür hun bana bezm-i ezelden
Lebâleb bir dolu peymane geldi
E) Gönül şevk-ı ruhinle yâne geldi
Cemalin sem'ine pervane geldi
6. Aşağıdakilerin hangisinde, Divan edebiyatı nazım biçimleri bir arada verilmiştir?
A) Gazel, semai, ilahi, rubai
B) Kaside, ilahi, tuyuğ, şarkı
C) Müstezat, mesnevi, şarkı, kıta
D) Mesnevi, semai, tuyuğ, gazel
E) Rubai, murabba, ilahi, kıta
7. Aşağıdakilerden hangisi, anonim halk edebiyatı ürünlerinden değildir?
A) Semai B) Mani C) Türkü
D) Tekerleme E) Ninni
8. Aşağıdakilerden hangisinde Divan edebiyatına Türklerin kazandırdığı nazım biçimleri bir arada verilmiştir?
A) Tuyuğ, Şarkı
B) Koşma, Semai
C) Gazel, Kaside
D) Rubai, Murabba
E) Terkib-i Bend, Terci-i Bend
9. Aşağıdakilerden hangisinde Aşık edebiyatı nazım biçimleri bir arada verilmiştir?
A) Mani - Türkü - koşma - Semai
B) Varsağı - Semai - Koşma - Türkü
C) Semai - Ninni - Ağıt - Mani
D) Semai - Varsağı - Koşma - Destan
E) Destan - Kalenderi - Koşma - Türkü
10. Aşağıdakilerden hangisi anonim Halk edebiyatı ürünü değildir?
A) Masal B) Mani C) Tekerleme
D) Güzelleme E) Ağıt
Âşık edebiyatı nazım biçimlerinden biridir. Dörtlüklerle ve 11’li hece ölçüsüyle söylenir. Aşk, hasret, doğa güzellikleri gibi din dışı konuları işler. Dörtlük sayısı 3-5 arasında değişir, abab, cccb, dddb biçiminde söylenir.
Yukarıda açıklanan nazım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gazel B) Koşma C) Semai
D) Varsağı E) Destan
11. (I) Genellikle iki beyit olarak yazılır, en fazla 16 beyit olabilir. (II) Uyaklanış, xa, xa, xa .... şeklindedir. (III) Matla beyiti yoktur. (IV) Beyitler arasında konu birliği vardır. (V) Bir uzun bir kısa dizenin peş peşe gelmesiyle oluşur.
Yukarıdaki numaralanmış tümcelerden hangisi kıt'a nazım türünün özelliklerinden biri değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
12. Edebiyatımıza Fars edebiyatından geçmiş olan bu nazım biçiminde beyit sayısı sınırlaması yoktur. Her beyit kendi içinde uyaklıdır. Aruzun kısa kalıplarıyla yazılır, konu birliği vardır. En ünlüleri, Ahmedi'nin "İskendernâme"si, Şeyhi'nin "Harnâme”sidir.
Yukarıda söz edilen nazım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mesnevi B) Müstezat C) Gazel D) Kaside E) Murabba
13. Âşık edebiyatında konusuna göre doğa güzelliklerini veya kadın gibi sevilen varlıkları anlatmak için söylenen şiirler …….; savaşları, dövüşleri
yiğitçe ve coşkulu anlatan şiirler………olarak adlandırılmıştır.
Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisindekiler getirilmelidir?
A) Güzelleme - Koçaklama
B) Taşlama - Ağıt
C) Güzelleme - Taşlama
D) Koçaklama - Güzelleme
E) Ağıt - Koçaklama
14. Halk edebiyatının en uzun nazım biçimidir. Uyaklanış örgüsü koşma gibidir. Her konuda yazılabilir. Hecenin 11'li kalıbı kullanılır.
Yukarıda açıklaması yapılan nazım biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Semai B) Varsağı C) Destan
D) Güzelleme E) Taşlama
15. Gazel aa / ba / ca biçiminde uyaklanır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi, bir gazelin ilk (matla) beyti olabilir?
A) Gün yüzü tulü eyleyecek subh-ı safâdan
Besbelli idi âfet-i devran olacağı
B) Dil sevdi yine cân ile cânân olacağı
Biçare bilir derdine derman olacağı
C) Dil zülfüne dolaştı dedim güldü dedi yâr
Benzer ki yine geldi perişan olacağı
D) Genc-i ruh-ı katında gönül halini anma
Billah Necati ko viran olacağı
E) Dil leblerinin şevki ile düştü şarâba
Saki içelim sun beri şol kaan olacağı
16. _________a
_________a
_________x
_________a
Yukarıdaki uyak düzeniyle oluşturulan nazım biçimleri, aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir?
A) Mesnevi, müstezat, kıta
B) Gazel, murabba, kaside
C) Mani, rubai, tuyuğ
D) Koşma, semai, varsağı
E) İlahi, nefes, şathiye
17. Divan edebiyatına özgü bir nazım biçimidir.
Uyaklanışı maniye benzer.
Tek dörtlükten meydana gelir.
Aruzla yazılır.
Yukarıdaki özellikler, aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisiyle ilgilidir?
A) Taştir B) Kıta C) Murabba
D) Tuyuğ E) Şarkı
18. Halk şairlerimiz içinde kavganın, özgürlüğün sembolüdür. Şiirlerinde coşkun bir seslenişle, yiğitlik, dostluk, aşk, doğa sevgisi oldukça sade bir dille anlatılır. "Tüfek icad oldu, mertlik bozuldu" dizesiyle tarihe geçmiştir.
Bu parçada söz edilen halk şairi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köroğlu B) Gevheri
C) Pir Sultan Abdal D) Kayıkçı Kul Mustafa E) Dadaloğlu
19. Aşağıdakilerden hangisi Köroğlu ile Dadaloğlu'nun ortak özellikleridir?
A) Aynı yüzyılda yaşamışlardır.
B) Hem heceyi hem aruzu kullanmışlardır.
C) Koçaklama türündeki şiirleriyle tanınmışlardır.
D) Varsağı nazım biçimini en çok kullanan Halk şairleridir.
E) Tasavvuf konusuna önem vermişlerdir.
20. …………..Çağatay Türkçesinin en büyük şairidir. Divan
edebiyatında ilk hamse sahibi olan kişidir. İlk "şairler tezkiresi" olan "Mecalis'ün Nefais" onun eseridir. Türkçenin güzelliklerini görerek, onun Farsçadan daha üstün olduğunu ilk söyleyen dilcimiz
odur. ………… adlı sözlükte Farsça ile Türkçeyi karşılaştırmış ve Türkçenin üstün olduğu sonucuna varmıştır. Türk dil birliğini kurmaya çalışmış ve bu amaçla şiirler yazmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) Gülşehri - Mantık-ut Tayr
B) Ali Şir Nevai - Muhakemet'ül Lugateyn
C) Süleyman Çelebi - Vesilet'ün Necat
D) Fuzuli - Leyla ü Mecnun
E) Nef'i - Siham-ı Kaza
21. Aşağıdakilerden hangisi gazel nazım biçiminin özelliklerinden değildir?
A) Aşk, ayrılık, özlem, güzellik gibi konularda yazılır.
B) Beyit sayısı 5-15 arasında değişir.
C) Uyaklanışı şarkı ile aynıdır.
D) Gazelin ilk beyitine matla, son beyitine makta denir.
E) Tüm beyitlerinde aynı konuyu işleyen gazellere "yek ahenk gazel" adı verilir.
22. Aşağıdaki yazar ve yazarın özelliği eşleştirmelerinden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
A) Baki - Gazel türünün tanınmış şairlerindendir. "Kanuni Mersiyesi" çok ünlüdür.
B) Nef'i - Gazel ve kaside türlerinde çok başarılıdır, hicivlerini "Siham-ı Kaza"da toplamıştır.
C) Fuzuli – Şiirlerinde bireysel aşkı işlemiş, tasavvuftan uzak durmuştur.
D) Nedim - Mahallileşme akımını başlatmıştır. Şarkı türünde başarılı örnekler vermiştir.
E) Şeyh Galip- Mutasaavvıf bir Divan şairidir, Sebk-i hindi tarzını kullanmıştır.
23. Aşağıdakilerden hangisi Aşık edebiyatı sanatçılarından biri değildir?
A) Karacoğlan B) Köroğlu C) Gevheri
D) Fuzuli E) Aşık Veysel
24. Uyaklanışı yönüyle ötekilerden farklı olan nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koşma B) Semai C) Varsağı
D) Destan E) Mani
25. Aşağıdakilerin hangisinde dörtlükle oluşan nazım biçimleri bir arada verilmiştir?
A) Müstezat, mesnevi, tuyuğ, terkib-i bent
B) Mesnevi, şarkı, kaside, gazel
C) Rubai, ilahi, mesnevi, terci-i bent
D) Semai, ilahi, varsağı, koşma
E) Murabba, koşma, müstezat, semai
26. Aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisinin nazım birimi diğerlerinden farklıdır?
A) Gazel B) Kaside C) Mesnevi
D) Müstezat E) Tuyuğ
27. Karahanlılar döneminde yetişen, İslami Türk edebiyatının en önemli kişilerinden biridir. Doğuştan kör olması ona gönül gözünün açıklığını vermiştir. Din kurallarına bağlı, ahlaksal eğitimi amaçlayan didaktik bir şairdir. Ali Şir Nevai onun ermiş sayıldığını ve halk arasında yüksek bir yerinin bulunduğunu söyler.
Yukarıda sözü edilen yapıt ve sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi
C) Risalettün Nushiyye - Yunus Emre
D) Divanü Lügati’t Türk - Kaşgarlı Mahmut
E) Atabet'ül Hakayık - Edip Ahmet Yükneki
28. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı
yapılmıştır?
A) Sazla şiir söyleme geleneği İslamiyet öncesinden bugüne dek süregelmiştir.
B) Kutadgu Bilig'deki ölçü hecedir, nazım birimi dörtlüktür.
C) Biçimsel açıdan, Divan-ı Hikmet, Türk Halk şiirine; Kutagu Bilig ise Divan şiirine yakındır.
D) Divanü Lügati’t Türk'te 7500 Türkçe sözcük, Arapça açıklanmıştır.
E) Kaşgarlı Mahmut ve Yusuf Has Hacip 11. yüzyılda, Edip Ahmet ve Ahmet Yesevi 12. yüzyılda yaşamışlardır.
29. “Türk'ün, Türkmen'in, Oğuz'un, Çiğil'in, Kırgız'ın lisanlarını ve kafiyelerini tamamıyla zihnime nakşettim. Bu hususta o kadar ileri gittim ki, her taifenin lehçesi, tarafımdan en mükemmel şekilde elde edilmiş oldu. Türklerin yaşadığı bütün coğrafyayı gezdim dolaştım. Görgü ve bilgilerini edindim ve bunlarla eserimi ortaya koydum. Böyle diyen sanatçı, ansiklopedik ilk sözlüğü hazırlamıştır.
Yukarıda sözü edilen yapıt ve sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kutadgu Bilig - Yusuf Has Hacip
B) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevi
C) Orhun Yazıtları - Bilge Tonyukuk
D) Divanü Lügati’t Türk - Kaşgarlı Mahmut
E) Atabet'ül Hakayık - Edip Ahmet Yükneki
30. Ağcadağ'ın geyikleri bitmedi
Yandı yandı ocağımız tütmedi
Böyle uykulara kimse yatmadı
Kalk yârim sana geyik getirdim.
Bu dörtlüğün nazım türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Varsağı B) Koşma C) Taşlama
D) Koçaklama E) Ağıt
31. (I) Divan edebiyatı nazım biçimlerinden olan şarkı, Iran edebiyatından alınmıştır. (II) Temelde murabbaya benzeyen bir nazım biçimidir. (III) Şarkılar bestelenmek amacıyla yazılır. (IV) İki bentten beş bende kadar yazılabilir. (V) Şarkı türünün en güzel örneklerini Nedim vermiştir.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlısı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
32. Aşağıdaki dizelerden hangisi, bir taşlamadan alınmıştır?
A) Ayrılık şerbeti zehir içilmez
Gelme ecel gelme üç gün ara ver
B) Yine dağlar başı duman üstüne
Deli gönül kaldı gûman üstüne
C) Yeşil kurbağalar öter göllerde
Kırıldı kanadım kaldım çöllerde
D) Dünyanın gidişi acayip oldu
Koyun belli değil, kurt belli değil
E) Ben giderim yane yane
Aşk boyadı beni kane
33. Aşağıdakilerin hangisinde halk edebiyatı nazım türleri bir arada verilmiştir?
A) Koçaklama, ağıt, güzelleme
B) Gazel, mesnevi, rubai
C) Tuyuğ, mani, şarkı
D) Kaside, müstezat, kıta
E) Terkib-i bent, ağıt, nefes
34. (I) Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri de rubaidir. (II) Bu nazım biçimi dört dizeden oluşur. (III) Uyak düzeni "aaba" biçimindedir. (IV) Rubailerde genellikle dünya zevklerine değer veren görüşler, felsefi düşünceler dile getirilir. (V) Edebiyatımızda bu türün en güzel örneklerini Fuzuli, Baki vermiştir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
35. Aşağıdakilerden hangisi, masalın özelliklerinden biri değildir?
A) Düşgücünün ürünü olması
B) Olağanüstü olayları konu edinmesi
C) Olayların belirli bir zaman ve yerde geçmesi
D) Tekerlemeyle başlaması
E) İnsanüstü ya da doğadışı varlıklara yer vermesi
36. Bu şiirde genellikle aşk, sevgi, sevgilinin güzelliği anlatılır. Halk edebiyatı sanatçılarından da en güzel örneklerini Karacoğlan vermiştir.
Yukarıda söz edilen şiir türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Güzelleme B) Taşlama C) Semai
D) Mersiye E) Koçaklama
37. 17. yüzyılda tarih yazarlığında yeni bir çığır açmıştır. Olaylara sosyolojik yorumlar getirmiştir. Devletin resmi tarihçisi olmuştur.
Yukarıda söz edilen tarihçi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Katip Çelebi B) Ahmet Paşa
C) Gülşehri D) Naima
E) Evliya Çelebi
38. Toplumcu, didaktik şiirleri vardır. Kötüleri, fakirliği, mevki düşkünlüğünü eleştirir. Bunlara çözüm önerir. Şiir ile düşünceyi birleştirir. Hikmetli sözlere, atasözlerine yer vermiştir. Akıcı bir dili vardır. 17. yüzyılda yaşamıştır. Hayrabad, Hayriyye, Surnâme yapıtlarından bazılarıdır.
Yukarıda söz edilen Divan edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Naili B) Nefi C) Nedim
D) Nabi E) Nizami
39. Aşağıdakilerden hangisi, Divan edebiyatı düzyazı türlerinden biridir?
A) Tezkire B) Mesnevi
C) Şarkı D) Rubai
E) Müstezat
40. Aşağıdakilerden hangisi, aruz ölçüsünü hiç kullanmamıştır?
A) Fuzuli
B) Yunus Emre
C) Yusuf Has Hacip
D) Mevlana
E) Karacaoğlan
41. Aşağıda verilen bilgilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
A) Anonim Halk edebiyatı ürünleri başlangıçta bir ozana ait olsa da zamanla sahibi unutulur ve herkesin ortak malı haline gelir.
B) Ağıt, ölen kişinin ölümünden duyulan acının dile getirildiği bir türdür.
C) Yunus Emre ve Mevlana 15. yüzyılda yaşamış sanatçılardandır.
D) Aşık edebiyatı şiirleri konularına göre güzelleme, koçaklama, taşlama, ağıt diye adlandırılır.
E) Halk şairlerinin dili halkın kullandığı dildir; ama 18. yüzyıldan sonra Divan şairlerinin etkisiyle yer yer Arapça ve Farsça sözler de kullanılmıştır.
42. "Genç Osman Destanı" ile ün yapmış olan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kayıkçı Kul Mustafa
B) Dadaloğlu
C) Aşık Ömer
D) Gevheri
E) Köroğlu
43.
I. Şiirlere içeriklerine uygun başlık verilmemiştir; şiirler nazım biçimleriyle anılır.
II. Söz sanatlarına çok yer verilir, dili ağırdır.
III. Uyak ve redife önem verilmiştir, genellikle tam ve zengin uyak kullanılmıştır.
IV. Destan türünün önemli örnekleri düzyazı olarak yazılmıştır.
V. Dini ve din dışı konularda şiirler yazılmıştır.
Yukarıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
44. İslami alanda bilinen ilk yapıtlarımızdan……………'in
yazarı Yusuf Has Hacip'tir. Bu yapıt saadet veren bilgi anlamına gelmektedir. Türk dilinin ilk sözlüğü sayılan………….'ü ise Kaşgarlı Mahmut yazmıştır. Edip Ahmet Yükneki ise…………adlı eseri yazmıştır.
Yukarıda boşluklara sırasıyla gelmesi gereken eserler aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divanı Lügati’t Türk - Kutadgu Bilig - Ata- bet'ül Hakayık
B) Atabet'ül Hakayık -Divanı Lügati’t Türk - Kutadgu Bilig
C) Kutadgu Bilig - Divanı Lügati’t Türk - Atabet'ül Hakayık
D) Kutadgu Bilig - Muhakemet'ül Lügateyn - Di- van-ı Hikmet
E) Divan-ı Hikmet - Muhakemet'ül Lügateyn- Atabet'ül Hakayık
45. (I) Koşma, dörtlüklerle kurulan bir nazım biçimidir.(II) Divan edebiyatında gazel neyse, Halk edebiyatında koşma da odur. (III) Koşmalarda doğa, aşk, özlem, yiğitlik çok çeşitli konular işlenebilir. (IV) Koşma, saz şairlerinin en çok kullandıkları, nazım biçimidir. (V) Koşmanın ilk dörtlüğü mani gibi uyaklanır.
Yukarıda numaralanmış tümcelerin hangisinde bir bilgi yanlısı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
46. Koçaklamalarıyla ün salmıştır. Yiğitlik ve savaş konularını coşkun bir dille işler. 16. yüzyılda yaşamıştır. Mahlasını eski Türk destanlarındaki bir kahramandan almıştır.
Yukarıda sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Köroğlu B) Dadaloğlu C) Seyrani D) Karacaoğlan E) Aşık Ömer
47. Aşağıdakilerden hangisi, gazelin özelliklerinden biri değildir?
A) Uyaklanışı aa /ba /ca ... dır.
B) Liriktir.
C) 33 ile 99 beyit arasında olur.
D) Parça güzelliği vardır.
E) En güzel beytine beytüi gazel denir.
48. Kitabın adını………..koydum. Okuyana kutlu olsun ve ona yol göstersin. İnsan her iki dünyada devleti elinde tutarsa mesut olur. Önce Küntogdı hükümdarımdan bahsettim, sonra Aytoldı'dan söz açtım. Mübarek saadet güneşi onunla parlar. Küntoğdı dediğim doğrudan doğruya kanundur. Aytoldı ise saadettir.
Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Kutadgu Bilig
B) Divan-ı Hikmet
C) Kitab-ı Dede Korkut
D) Divanı Lügat'it Türk
E) Muhakemet'ül Lügateyn
49. Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk edebiyatının özelliklerinden değildir?
A) Ürünler, halk arasında sözlü olarak doğup gelişir ve genellikle ezgilidir.
B) Mani, türkü, ninni, masal, atasözü ürünlerindendir.
C) Aşk, ayrılık, ölüm gibi konuların yanında her türlü sosyal konu da işlenir.
D) Zaman zaman aruz ölçüsü de kullanılır.
E) Nazım birimi dörtlüktür ve rediflere çokça yer verilir.
Aşağıdakilerden hangisi, Fuzuliyle ilgili değildir?
A) Mesnevileri vardır.
B) Azeri lehçesini kullanmıştır.
C) Birçok türde eser vermesine rağmen "gazel şairi" olarak bilinir.
D) "Şikayetname" nesir türündeki bir yapıtıdır.
E) Aruzun yanında heceyle yazdığı türküsü vardır.
50.
I. Fuzuli - Şikayetname
II. Nabi - Hayrabat
III. Katip Çelebi - Seyahatnâme
IV. Şeyh Galip - Leyla ve Mecnun
V. İzzet Molla - Mihnet-i Keşan
Yukarıdaki sanatçı ve yapıt eşleştirmelerinden hangilerinde yanlışlık yapılmıştır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV.
D) II. ve IV. E) IV. ve V.
51. 16. yüzyılda yaşamış olan şiirlerinde tasavvufa hiç yer vermemiş; aşk, zevk, şarap alemi ve devrinin görkemini işlemiştir. Divan edebiyatında gazel türünün tanınmış şairlerindendir. Divanında yer alan "Kanuni Mersiye"si çok ünlüdür.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Baki B) Nef'i C) Naili
D) Nedim E) Şeyh Galip
52. Türk tarihi, coğrafyası, mitolojisi, folkloru, Türk örf ve âdetleri, toplum yaşayışı ile ilgili en önemli kaynak kabul edilir. Türk dilinin ilk sözlüğü sayılan bu eserde İslam öncesine ait şiir örneklerine de rastlanır. Araplara Türkçe öğretmek için yazılmıştır.
Yukarıdaki parçada özellikleri anlatılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atebetü'l-Hakayık
B) Kutadgu Bilig
C) Divanü Lügat'it Türk
D) Divan-ı Hikmet
E) Dede Korkut Hikayeleri
53. …..…. atmış, Yunus Emre gibi şairlerimizin yetişeceği ortamı hazırlamıştır. Hz. Muhammed, 63 yaşında vefat ettiği için, kendisi o yaşa geldiğinde kendisine toprak altında bir hücre yaptırmış ve ölünceye kadar o hücrede kalmıştır. Ünü ve etkisi Türkistan'la sınırlı kalmamış, Azerbaycan ve Anadolu'ya da yayılmıştır. Divan-ı Hikmet önemli yapıtıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) M evlana
B) Yusuf Has Hacip
C) Kaşgarlı Mahmut
D) Ahmet Yesevi
E) Hacı Bektaş Veli
54. ……..halk arasında yetişen saz şairlerimizin oluşturduğu edebiyattır. Ölçüsü hece, nazım birimi dörtlüktür. Başlarda oldukça yalın bir halk diliyle şiirler verilirken, sonraları Divan şiirinin de etkisiyle dilde hafif ağırlaşma, ölçüde aruz görülmeye başlanır. Anadolu'da gelişmesi 16. yüzyıldan sonradır. Din dışı bir edebiyattır. ……………adı verilen şairlerin, bağlama, cura gibi sazlarla çalıp söyledikleri sözlü, ezgili edebiyat türüdür.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Tekke edebiyatı - Kam
B) Ananoim halk edebiyatı - Baksı
C) Aşık edebiyatı - Aşık
D) Tasavvuf edebiyatı - Şeyh
E) Sözlü edebiyat –Ozan
55. Yetmiş yıl karanlık bir dünyada yaşadı. Halk şiirimizin bu güçlü ozanı yarım yüzyılı aşkın bir süre yazdıklarıyla, çalıp söyledikleriyle çevresine ışıklar saçtı. Yalnız çağımızda yaşayanlar değil, bizden çok sonra yaşayacaklar da "Dostlar Beni Hatırlasın" "Kara Toprak" şiirlerini unutmayacaklardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Karacaoğlan
B) Köroğlu
C) Aşık Ömer
D) Aşık Veysel
E) Hacı Bektaş Veli
56. Tasavvuf ve tekke şiirinin en yaygın olduğu bir çağda, temiz bir dille din dışı konular işleyen ilk Divan şairlerindendir. Bugün elimizde dokuz gazeliyle Alaaddin Keykubat'a yazdığı bir kasidesi vardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Yesevi
B) Hoca Denhanî
C) Seyyid Nesimî
D) Kadı Burhaneddin
E) Ahmedi
57. Aşağıdakilerden hangisi Fuzuli’nin sanatçı kişiliğine ait bilgilerden değildir?
A) Şiirlerinde temel konu tasavvuftur.
B) Şah İsmail Bağdat'ı fethedince Ona Beng ü Bade adlı mesneviyi sunmuştur.
C) Edebiyatımızda hamse oluşturan birkaç sanatçıdan biridir.
D) Türkçe, Farsça ve Arapça Divanları vardır.
E) Yalnızca şiir türünde yapıt vermiştir.
58. Aşağıdaki sanatçı-yapıt eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Kanunî Mersiyesi - Baki
B) M antik'ut Tayr - Gülşehrî
C) Divan-ı Hikmet - Ahmet Yesevî
D) Paris Sefaretnamesi - Evliya Çelebi
E) Siham-ı Kaza - Nef'i
59. O, insanı adeta kutsal bir varlık mertebesine yükseltir; düşünce ve inanç özgürlüğüne değer verir. Bu yönüyle ünü ülkemizin sınırlarını aşmıştır. Türk edebiyatının dünyada en tanınmış kişilerindendir. Bugün, dünyada birçok kişi onun öğretilerini yaşam felsefesi haline getirmiştir. Tanrı aşkının insanı temizleyip yücelttiğine inanır. Onun için ölüm, Tanrı'ya kavuşmaktır. "Benim öldüğüm gece bir düğün gecesidir, en büyük sevgiliye kavuşma anıdır; vuslat gecesidir." der. Yapıtlarını Farsça yazmıştır. Ancak bu şiirlerinde birçok Türkçe sözcük de bulunur.
Yukarıda söz edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şeyhülislam Yahya
B) Mevlana
C) Kadı Burhaneddin
D) Yunus Emre
E) Sultan Veled
60. 19. yüzyılın en tanınmış sanatçılarındandır. Medrese öğrenimi görmüştür. Konya, Niğde illerini gezdikten sonra Niksar'a yerleşmiştir. Divan edebiyatının etkisinde kalmakla birlikte, aşık tarzı şiirleriyle tanınmıştır. Gazel, murabba, müseddes tarzındaki şiirlerde Divan edebiyatının etkisi açıkça görülür. Asıl kişiliği hece ile yazdığı koşma ve semailerde kendini gösterir. Özellikle "dedim dedi" tarzı şiirleri ağızdan ağıza dolaşmıştır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Erzurumlu Emrah
B) Taşlıcalı Yahya
C) Gevheri
D) Seyrani
E) Kaygusuz Abdal
61.
Sabah olsun ben bu yerden gideyim
Garip bülbül gibi feryat edeyim
Sen dururken ya ben kime ne deyim
Şakı bülbül var uyandır yârimi
Ben kıyamam sen uyandır yârimi
Bu parça, anonim halk edebiyatı nazım biçimlerinden hangisine örnektir?
A) Ağıt B) Semai C) Mani
D) Türkü E) Koşma
62.
Ormanda büyüyen adam azgını
Çarşıda pazarda adam beğenmez
Medrese kaçkını, sofat bozgunu
Selam vermeye dervişan beğenmez
Bu dörtlüğün şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Koçaklama B) Ağıt C) Güzelleme
D) Varsağı E) Taşlama
63. …………; insanı her iki dünyada mutlu olmanın yollarını öğretir. Toplumla devletin ideal bir duruma gelebilmesi için neler yapmak gerektiğini anlatır. Edebiyat, dil, kültür tarihimiz açısından Kaşgarlı Mahmut'un yazdığı…………kadar önemlidir.
Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Kutadgu Bilig - Divanü Lügat'it Türk
B) Divan-ı Hikmet - Kutadgu Bilig
C) Kitab-ı Dede Korkut - Atabet'ül Hakayık
D) Divanü Lügati’ü Türk - Kutadgu Bilig
E) Atabet'ül Hakayık - Divanü Lügat'itTürk
64. Aşağıdakilerden hangisi, Aşık edebiyatı özel İlklerinden değildir?
A) Sözlü geleneğe dayanır.
B) Sözle müzik iç içedir.
C) Hiçbir şairi Divan edebiyatından etkilenmemiştir.
D) Şiirleri doğaçlama söylenir.
E) Aşk, doğa, ayrılık, ölüm gibi konuları işler.
65. Aşağıdaki karşılaştırmaların hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır?
A) Divan edebiyatının dili, Halk edebiyatına göre daha ağırdır.
B) Divan edebiyatında aruz, Halk edebiyatında hece ölçüsü kullanılmıştır.
C) Divan edebiyatı süslüdür, Halk edebiyatı yalındır.
D) Divan edebiyatında yarım uyak, Halk edebiyatında ise zengin uyak ve cinaslı uyak kullanılır.
E) Divan şiirinde beyit bütünlüğü, Halk şiirinde ise konu bütünlüğü vardır.
66. Aşağıdakilerden hangisinin nesir türünde eseri yoktur?
A) Kâtip Çelebi B) Fuzuli
C) Necati D) Sinan Paşa
E) Evliya Çelebi
67.
I. Halk edebiyatında hem nazım hem nesir türünde eserler vardır.
II. Halk edebiyatı nazım birimi beyittir.
III. Halk edebiyatı Divan edebiyatına tepki olarak ortaya çıkmıştır.
IV. Halk edebiyatında yarım uyak kullanılır.
Yukarıdakilerden hangilerinde bilgi yanlışlığı vardır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve III.
D) I. ve IV. E) III. ve IV.
68. Divan şairlerinin hayatlarını ve yapıtlarını ele alan, şiirlerinden örnekler ortaya koyan yapıtlara …………………. adı verilir. Bu yapıtların ilki, 18. yüzyılda Çağatay edebiyatının en güçlü temsilcisi olan ……………… tarafından yazılan "Mecalüs'ün Nefais"tir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) tezkire - Ali Şir Nevai
B) kaside - Nef'i
C) tezkire - Latifi
D) gazel - Baki
E) terkib-i bent - Bağdatlı Ruhi
69. 17. yüzyılda yaşamış olan sanatçı kaside ve gazelde çok başarılı olmuştur. Hicivde de, övgüde de uç noktadadır. Dili süslü ve sanatlıdır. Hicivlerini "Siham-ı Kaza" adlı eserinde, diğer şiirlerini de "Divan"ında toplamıştır.
Yukarıda söz edilen Divan şairi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nabi B) Nedim C) Şeyhi
D) Nef'i E) Baki
70. Aşağıdakilerden hangisi Mevlana'nın eserlerinden biri değildir?
A) Risalet'ün Nushiye
B) Fîhi Ma Fih
C) Mesnevi
D) Mecalis-i Seb'a
E) Divan-ı Kebir
71. Divan edebiyatındaki ilk hiciv örneklerinden biridir. Dizelerindeki canlı dil ve betimleme gücü sanatçısının yeteneğini ortaya koyar. Bu yapıtta şair toplumsal çelişkileri ortaya koymuştur. Ancak bunu doğrudan dile getirmemiş bir eşeğin başından geçen olaylarla temsili olarak anlatmıştır.
Bu parçada sözü edilen yapıt ve sanatçısı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şikayetnâme - Fuzuli
B) Hüsn ü Aşk - Şeyh Galip
C) Siham-ı Kaza - Nefi
D) Hayrabat - Nabi
E) Harname - Şeyhî
CEVAPLAR
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder