Tanzimat Edebiyatı Test Soruları

 Tanzimat Edebiyatı Test Soruları

1. Osmanlıcılık, bütün Osmanlı halkı din, mezhep ve ırk kavramlarından bağımsız olarak eşit yurttaşlık hak­larına sahip olmasını savunan siyasi görüşün adıdır. 1839’da ilan edilen — itibaren Osmanlı Devleti'nin resmi görüşü otmuş ve 1876 Kanun-i Esasi’nin ana düşüncesini oluşturmuştur. 20. yüzyılın ilk çeyreğinde yaygınlaşan milliyetçilik akımlarına karşı direnemeyerek etkisini yitirmiştir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Islahat Fermanı’ndan

B) I. Meşrutiyet’ten

C) Tanzimat Fermanı’ndan

D) II. Meşrutiyet’ten

E) Nizam-ı Cedit’ten

2. Tanzimat Dönemi'nde görülen yenilikler, ülkemizde sosyal, siyasi ve ekonomik yaşamı etkisi altına almış­tır. Örneğin geleneksel meslek alanları Batı’nın etki­siyle gelişen zevklere hitap edecek bir hareketlilik gös­termediğinden gerilemiş, ithal mallar yaygınlaşmaya başlamıştır. İnsanlar giyim kuşamını, günlük yaşamını Batı'ya göre şekillendirmiştir. Bunun yanında otomobil, tramvay gibi araçlar ülkemizde gelmiştir.

Bu parçada anlatılan durum, aşağıdaki kavramlar­dan hangisiyle ifade edilir?

A) Hükümet                     B) Devlet

C) Eğitim                          D) Zihniyet

E) Sanat

3. Ziya Paşa'nın Harabat adlı divan şiiri antolojisini hedef alan Tahrib-i Harabat, Takip; İrfan Paşa’nın, Mecmua-i İrfan Paşa adlı eserine karşılık İrfan Paşa'ya Mektup gibi eleştirileri yazmış; eski ve yeni edebiyat üzerindeki görüşlerini de Lisan-ı Osmani’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir adlı makalesinde dile getirmiştir.

Bu parçada anlatılan sanatçı aşağıdakilerden han­gisidir?

A) Ahmet Mithat       B) Cevdet Paşa

C) Namık Kemal        D) İbrahim Şinasi

E) Ahmet Vefik

4. Tanzimat’ın ikinci nesli olarak bilinen —, —, —ekolünün devamı niteliğindeki Servet-i Fünun Dönemi, Fecr-i Ati topluluğu gibi edebi hareketler; Tanzimat’la başlayan yenileşme ilgisinin, hâlâ yatağını bulamamış arayışları sayılmalıdır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Ekrem / Hamit / Sezai

B) Şinasi / Ziya / Kemal

C) Şinasi / Ekrem / Naci

D) Nabizade / Hamit / Kemal

E) Fikret / Cenap / Hamit

5. I. İlk şiirlerinde daha çok eski dili kullanmıştır.

II. Şiirleri sanat endişesinden uzaktır.

III. Şiirlerinde daha çok aklı ve düşünceyi ön planda tutmuştur.

IV. Batı edebiyatından fabllar çevirmiştir.

V. Kasidede biçimsel yenilikler yapmıştır.

Numaralanmış cümlelerde bazı özellikleri verilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Namık Kemal        B) Ziya Paşa

C) İbrahim Şinasi       D) Samipaşazade Sezai

E) Recaizade Ekrem

6. Gönlün isteklerine başta akıl yön verir, bunların söze dökülmesine ise dil aracı olur.

Güzellik ve çirkinlik aklın ışığıyla birbirinden ayrılır; renkleri ortaya çıkaran da güneşin ışığıdır.

İnsanın aklı, Tanrı’nın hikmetini kavrayabilir mi? Yanan mumun ışığı bütün dünyayı aydınlatabilir mi?

Yukarıda günümüz Türkçesiyle verilen dizeler, Tanzimat Edebiyatı'nda en çok hangi öge üzerinde duruldu­ğunu göstermektedir?

A) Dilin sadeleşmesi

B) Edebiyatın halka indirilmesi

C) Özgürlük kavramının benimsenmesi

D) Akıl ve düşüncenin öne çıkarılması

E) Halk için sanat anlayışının benimsenmesi

7. İbrahim Şinasi, birinci deneyiminden sonra 1862'de ikinci özel gazete olan — çıkarır. Haftada iki kez yayımlanan bu gazeteyi 260 sayı çıkardıktan sonra Şinasi, Namık Kemal'e bırakır ve Paris'e gider.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Tasvir-i Efkar’ı             B) Tercüman-ı Ahval’i

C) Hürriyet’i   D) Tercüman-i Hakikat’i

E) Ceride-i Havadis’i

8. Şinasi bir gazete çıkarmayı düşünüyordu. Gazete ona göre “Yurttaşların söz ve yazı ile kendi vatanlarının yararına düşünceler üretmelerini sağlar.” Bu düşünceyle 1860’ta (I) Namık Kemal’le (II) Tercüman-ı Ahvâl’i (III); 1862’de Agah Efendi  (IV)ile Tasvir-i Efkar'ı (V) çıkarmıştır.

Bu parçada, bilgi yanlışlığının giderilmesi için aşağıdakilerden hangileri yer değiştirilmelidir?

A) I. ile II.      B) I. ile III. C) II. ile IV.

D) III. ile IV.  E) IV. ile V.

9. Fransa’ya maliye ve iktisat eğitimi için gönderilmiştir. Fransa’da daha çok şair, tiyatro yazarı ve düşünce adam­larıyla ilgilenmiştir. 1854'te İstanbul’a döndüğünde o bir maliyeci değil tam bir edebiyatçıdır. Şair Evlenmesi adlı töre komedisini bu dönemde düşünmüş ama daha son­ra yazmıştır.

Bu parçada anlatılan sanatçı aşağıdakilerden hangi­sidir?

A) Namık Kemal               B) Ziya Paşa

C) Abdülhak Hamit D) Şinasi E) Şemsettin Sami

10. Can, mal ve namus yüreğimizin ışığıdır. Onları kötülük rüzgârlarından korumak için senin adaletinin koruyu­culuğuna sığınırız.

Biz zulme tutsak olmuşken sen bizi özgürlüğümüze kavuşturdun. Bilgisizliğimiz sanki bize kendi içimizden vurulmuş bir zincirdi.

Senin kanunun insan için bir özgürlük belgesidir. Bugünkü dile ve düzyazıya çevrilmiş, Şinasi’den alınmış bu dizelerde aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Adalete      B) Özgürlüğe

C) Cehalete     D) Yaşamın gücüne

E) Vatan sevgisine

11. Senin adaletini, Newton gibi bilginler ölçüp biçemez. Aklını, Eflatun gibi filozoflar kavrayamaz. Senin yap­tığın bu kanunlar öyle büyüktür Ki devlete ve ulusa sonsuzluk, saltanata ise özgürlük kazandırır.

Şinasi’nin, Reşit Paşa Kasidesi’nden alınan günümüz Türkçeyle düz yazıya çevrilmiş yukarıdaki dizelerde Tanzimat Edebiyatı'nın aşağıdaki kavramlarından hangileri ön plana çıkarılmıştır?

A) Adalet - akıl - yasa

B) Adalet - akıl - özgürlük

C) Yasa - akıl - vatan

D) Özgürlük - vatan - yasa

E) Akıl - adalet – hürriyet

12. Can çekişmekten ise canımı versem bari

Can feda eyleme bir iş mi sevince yari

Ben şehit olmadan aşkıyle, mezarım kazayım

Taşımı gözlerimin kanlı yaşıyla yazayım Şinasi'den alınan bu dizelerde Tanzimat’ın aşağı­daki özelliklerinden hangisi görülmektedir?

A) Şiirde şekilsel yenilikler yapıldığı

B) Hürriyet konusunun işlendiği

C) Şiirlerde adalet, kanun gibi kavramların verildiği

D) Dilde sadeleşme belirtilerinin görüldüğü

E) Divan edebiyatının eleştirildiği

13. Şinasi’nin tek oyunu —. Bu, sade diliyle, oyun için elverişli söyleyişiyle üzerinde durulan bir yapıttır. Şinasi bu oyununda ulusal tiyatro yolunu aramış, bunun da halkın içinden çıkarılacağını düşünmüş ve halk gele­neğinden yararlanmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Vatan yahut Silistre'dir

B) Zavallı Çocuk'tur

C) Müntehebat-ı Eşar’dır

D) Tercüme-i Manzume'dir.

E) Şair Evlenmesi’dir

14. Batı romanından etkilenen ilk romanı Hasan Mellah’ı, Alexandre Dumas Pere’in "Monte Cristo Kontu"nun bir benzerini yazmak amacıyla kaleme almıştı. Heyecanlı serüvenlerden oluşan, sade bir dille, halk için yazılmış bir romandı bu.

Bu parçada sözü edilen romancı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şemsettin Sami B) Yusuf Kamil Paşa C) Ahmet Mithat            D) R. Mahmut Ekrem

E) Nabizade Nazım

15. —, yazıda konuşma dilinin kullanılması gerektiğini savunmuş, bu görüşe bağlı olarak Zavallı Çocuk, Gülnihal gibi oyunlarını oldukça sade bir dille; diğer eser­lerini ise epey ağır bir dille yazmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin han­gisi getirilmelidir?

A) Ahmet Mithat              B) Şemsettin Sami

C) İbrahim Şinasi              D) Ziya Paşa

E) Namık Kemal

16. 1878’de Tercüman-ı Hakikat gazetesini çıkarmaya başladı. Stockholm’de toplanan Doğu Bilimleri Kon­feransına katılıp üç ay Avrupa’da kaldıktan sonra, Batı uygarlığı hakkındaki gözlemlerini dile getirdiği Avrupa'da Bir Cevelan adlı yapıtını yazdı. Bu yıllarda edebiyattaki yeni gelişmelerle de ilgileniyordu. Yazar 1912’deki ölümüne kadar gazeteciliğini sürdürmüştür. Bu parçada anlatılan yazar aşağıdakilerden hangi­sidir?

A) Şemsettin Sami B) R. Mahmut Ekrem C) Nabizade Nazım D) Ahmet Mithat

E) Emin Bülent

17. Bir yazısında, artık Batı’da da Monte Cristo Kontu gibi inanılmaz rastlantılara ve şaşılacak olaylara dayanan masalsı romanların Fransa’da da gözden düştüğünü, günlük yaşamdan alınan gerçekçi romanların daha olgun bir zevke seslendiğini söyler. Doğalcılığı (Natüralizmi) doğru bulsa da Emile Zola’nın toplumdaki çirkinlikleri yansıtmasını onaylamaz. Nitekim, doğalcı tarzı denemek için yazdığı Müşahedat’ta, güzel ve soylu davranışlara ağırlık vermiştir.

Bu parçada anlatılan romancı aşağıdakilerden han­gisidir?

A) Namık Kemal      B) Yusuf Kamil Paşa

C) Şemsettin Sami      D) Recaizade Ekrem

E) Ahmet Mithat

18. Roman, hikâye ve gezi çalışmalarının yanı sıra bir operet denemesi olan Çengi yahut Daniş Çelebi’nin dışında Açıkbaş, Çerkez Özdenleri dikkate değer diğer oyunlarıdır.

Bu parçada bazı yapıtları verilen Tanzimat sanatçı­sı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İbrahim Şinasi             B) Ziya Paşa

C) Namık Kemal        D) Şemsettin Sami

E) Ahmet Mithat

19. —, eski edebiyatın şiddetle karşısında olduğu halde, o zaman için yeni sayılabilecek vatan, millet, hürriyet gibi düşünceleri yaymak amacıyla yazdığı şiirlerinin çoğu (Hürriyet Kasidesi, Vaveyla, Murabbalar vb.) içe­rik bakımından yeni olsa da biçim ve dil bakımından eskiye bağlı kalmıştır. Bu nedenle olsa gerek şiirlerini bir kitapta toplamamıştır.

Bu parçada anlatılan Tanzimat sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Namık Kemal         B) İbrahim Şinasi

C) Ziya Paşa   D) Abdülhak Hamit

E) Muallim Naci

SORULARIN CEVAPLARI