1. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları 3. Ünite Sözlü Anlatım - Röportaj Türü (sayfa 178-192) Evrensel-İletişim Yay. 2013
RÖPORTAJ
SAYFA 180
ÖN HAZIRLIK
1. Bir bölgeyi, kurumu, eşyayı veya insanı konu alan röportajlar bularak okuyunuz. Beğendiğiniz metinleri sınıfınıza getiriniz.
2. Röportaj ve mülakat kelimelerinin anlamlarını araştırınız.
RÖPORTAJ: Bir yazarın ya da
gazetecinin herhangi bir olayı, kişiyi kuruluşu veya yeri; kendi
anlayışına ve gözlemlerine göre araştırdığı ve değerlendirdiği
yazılardır.
MÜLAKAT: (Görüşme) Kendi alanında
uzmanlaşmış ünlü kişileri etraflıca tanıtmak veya toplumu ilgilendiren
bir konuyu aydınlatmak amacıyla uzmanlarla veya ünlü kişilerle yapılan
görüşmelerin aktarıldığı gazete yazılarıdır.
Röportaj ve mülakat birbirinden
farklıdır. Mülakatta “karşılıklı konuşma, görüşme” vardır. Mülakatta
sorular sorularak bilgi toplanır. Röportajda bir gerçeği soruşturma
vardır, bir gerçeği ortaya çıkarma amacı vardır. Bunun için görüşmeler
yapıldığı gibi ortam tanımlamalarına, gazetecinin izlenimlerine yer
verilir.
3. Röportaj türünün tarihsel gelişimini, Türk edebiyatındaki önemli röportaj yazarlarını araştırınız.
Röportaj türü önceleri soru ve
cevaplardan oluşmaktaydı ve mülakat türünden farklı bir tür değildi.
Gazeteciliğin gelişmesi ve ünlü edebiyatçıların röportaj türünde eser
vermeye başlamasıyla araştırma, inceleme, soruşturmaya dayanan ve bazı
gerçeklerin ortaya çıkmasını amaçlayan bir tür haline gelmiştir.
4. Bir yeri, insanı ve eşyayı birlikte ele alan röportajlar olup olmadığını araştırınız.
Konusuna göre röportajlar
a) Bir Yeri Konu Alan Röportajlar:
Bu röportajlarda tanıtılan yerin yaşamı her yönüyle anlatılır. Farklı
yönleri fotoğraf ve filmlerle ortaya konur.
b) Eşyayı Konu Alan Röportajlar: Eşyanın dikkat çekici ve düşündürücü özellikleri ele alınır.
c) İnsanı Konu Alan Röportajlar: Tanınmış kişilerin dikkat çeken ve düşündürücü yönleri üzerinde durulur.
SAYFA 181
HAZIRLANALIM
1. KİM? KİM? KİM?
Kim yapmış acep ilk kez? Nasıl da
bilmiş dut ağacının turna avazı vereceğini, kim denemiş de işte budur
demiş tezene için kiraz ağacının kabuğunu. Ülkemizden, ülkelerden yok mu
olmuş kiraz ağacı da plastikten yapar olmuşlar canım tezeneyi,
renkleri bile meymenetsiz!
Fikret Otyam
Yukarıdaki metinde yazarın
amacı konuyla ilgili merakını dile getirmek mi yoksa okuyucunun
dikkatini ele aldığı konuya çekmek midir? Düşüncelerinizi açıklayınız.
Yazar, okuyucunun dikkatini ele
aldığı konuya çekmek istemiştir. Dut ağacından düdük, kiraz ağacından
tezene (mızrap, pena) yapılmasının ilginç olduğunu belirterek okuyucunun
ilgisini çekmeyi amaçlamıştır.
2. Herhangi bir yer, kişi veya eşyayla ilgili merakınızı gidermek için neler yaparsınız?
3. Gezmek amacıyla ilk kez gideceğiniz bir yer hakkında bilgi edinmek için hangi yollara başvurursunuz?
O yeri tanıtan yazılar okunabilir. Gezilecek yerle ilgili çeşitli kaynaklardan, internetten bilgi edinilebilir.
4. Röportaj ve mülakat kelimelerinin anlamlarını açıklayınız.
Röportaj: Soruşturma, araştırma yoluyla bir gerçeğin ortaya çıkarılmasını amaçlayan gazete veya dergi yazısı
Mülakat: 1. Buluşma, görüşme. 2. Bir işe alınacak kişiler arasından seçim yapabilmek amacıyla kendileriyle karşılıklı konuşma, görüşme
SAYFA 183
1.ETKİNLİK
“İnsanı Selçuklu Devrine
Götüren Şehir: Kayseri” adlı metni ve sınıfa getirdiğiniz röportajları
yazılış amaçları, dil-anlatım ve şekil özellikleri bakımından
inceleyiniz. Bu tür metinlerin ortak özelliklerini tartışarak
belirlemeye çalışınız. Belirlediğiniz özellikleri sınıf tahtasına
yazınız.
RÖPORTAJ TÜRÜNÜN ÖZELLİKLERİ
Röportaj, gazeteciliğin başlamasıyla ortaya çıkmıştır.
Röportaj türünün temel amacı gerçekleri olduğu gibi aktararak okuyucuyu aydınlatmaktır.
Röportajlarda genellikle toplumu
ilgilendiren güncel konular ile sanat, tarih, siyaset, ekonomi, spor vb.
alanlarındaki konular ele alınır.
Röportaj da düşünsel plânla yazılır.
Anlatılanlar sesli ve görüntülü belgelerle desteklenebilir.
Röportajların içeriği genişse röportajlar dizi olarak da hazırlanabilir.
Röportaj yazarı; açıklayıcı anlatım,
öyküleyici anlatım, betimleyici anlatım ve tartışmalı anlatım gibi bütün
anlatım yollarından yararlanır.
Dil genellikle göndergesel işlevde kullanılır.
Açık, akıcı, yalın bir üslup kullanılır.
Röportajlarda genellikle birinci tekil kişili anlatım vardır.
Röportaj yazıları zamanla tarihsel belge olabilir.
Röportaj öğretici yazı türüdür.
2.ETKİNLİK
“İnsanı Selçuk Devrine
Götüren Şehir: Kayseri” adlı röportajı daha önce okuduğunuz “Küçük Tibet
Ladahk” ve “Ladahk Brakpa Kabilesi” adlı gezi yazılarıyla
karşılaştırınız. Röportajları gezi yazılardan ayıran özelliklerin neler
olduğunu tartışınız. Ulaştığınız sonucu açıklayınız.
Gezi yazıları ile röportajların karşılaştırılması:
Benzer yönler:
Gezi yazılarında ve röportajlarda
kullanılan anlatım biçimleri benzerlik gösterir. (açıklayıcı,
betimleyici, öyküleyici anlatım biçimleri)
Dil genellikle göndergesel işlevde kullanılır.
Gidilen yerlerin belirgin özellikleri verilir. Gözlem gücü önemlidir.
Farklılıklar:
Röportajlarda asıl amaç gidilen yerin
tanıtımını yapmak değildir. Röportajlarda bir gerçeğin ortaya
çıkarılması amaçlanır. Bunun için farklı yerler gezilip anlatılabilir.
Gezi yazılarında ise gezilen görülen yerlerin çeşitli yönleriyle
tanıtılması amaçlanır.
Gezi yazılarında kişilerin
konuşmalarına fazla yer verilmez. Röportajlarda yer verilir. Röportajda
bir yerin güzelliklerini yansıtmaktan çok o yerde yaşayan insanların
sorunlarını deşmek, ortaya çıkarmak ön plandadır.
3.ETKİNLİK
“İnsanı Selçuk Devrine
Götüren Şehir: Kayseri” adlı metni ders kitabınızdaki “Mars
Astronotlarının Ruh Sağlığı Mercek Altında” adlı haber yazısıyla
yazılış amacı, anlatım özellikleri ve anlatıcının tavrı bakımından
karşılaştırınız. Hangi metinde konunun yazarın kişisel görüş ve
düşünceleriyle zenginleştirildiği; birçok kişinin bildiği, gördüğü
şeylerin ustaca dile getirildiğini belirtiniz. Yaptığınız etkinlikten
hareketle röportajları gazete haberlerinden ayıran özellikleri
açıklayınız.
Haber yazılarıyla röportaj türünün karşılaştırılması
Benzerlikler:
Gazete yazılarıdır.
İkisinin temelinde de haber vardır.
Her iki tür de belge niteliği taşır.
Farklılıklar:
Haber yazıları nesneldir. Röportajda yazarın yorumu da yer alır.
Haber yazılarında olaylar ve
gelişmeler olduğu gibi verilir. Röportajlarda olay ve kişilerle ilgili
çok yönlü, daha detaylı, derinlemesine bir anlatım vardır.
Röportajların sanatsal yönü vardır.
Haber yazılarında dilin göndergesel
işlevi kullanılır. Röportajlarda ise göndergesel işlevin yanında
heyecana bağlı işlev de yer alır.
11. Sınıf Dil ve Anlatım Kitabı Cevapları (Evrensel-İletişim Yayınları 2013 -sayfa 184)
“İnsanı Selçuk Devrine Götüren Şehir: Kayseri” adlı metinde anlatılan
hususlar en can alıcı yönlerinden başlanarak mı okurun dikkatine
sunulmuştur yoksa yazarın kendi ekseni etrafında mı anlatılmıştır?
Metinden örnekler vererek düşüncelerinizi açıklayınız.
Metin, Amerikan tarzı röportaj türündedir. Konunun en önemli kısmı ilk
başlarda verilmiştir. “Kayseri’ye girince yedi yüz yıl öteye gidiyorsun
elinde olmadan.” cümlesi yazının ilginç bir konuya sahip olduğunu
göstermektedir.
Sınıfınıza getirdiğiniz, bir yeri veya bölgeyi
tanıtmak amacıyla yazılmış röportajlardan birini okuyunuz. Sınıfta
okuduğunuz, incelediğiniz metinlerden hareketle bir yeri ve bölgeyi
tanıtmak amacıyla yazılan röportajların özelliklerini belirtiniz.
Kendiniz cevaplandırınız.
DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARI
- Ana Sayfa
- 4. SINIF DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 5. SINIF DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 6. SINIF DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 7. SINIFLAR DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 8. SINIFLAR DERS VE ÇALIŞMA KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 9. SINIF DERS KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 10. SINIF DERS KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 11. SINIF DERS KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
- 12. SINIF DERS KİTABI CEVAPLARI 2017-2018
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder