9 Şubat 2014 Pazar

12. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları - Lider Yayınları 2013-2014- 3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme - Sayfa 141-146

12. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları - Lider Yayınları 2013-2014- 3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme - Sayfa 141-146
SAYFA 141
ÜNİTE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1.  Aşağıdaki cümlelerin bildirdiği yargılar doğru ise karşılarına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
•  Epik şiirin ustası olan Fazıl Hüsnü Dağlarca, Kurtuluş Savaşı ile ilgili destansı, lirik şiirleriyle ta­nınmıştır. ( D )
•  Metafizik konularla ilgilenen Necip Fazıl Kısakürek, uzun yıllar Büyük Doğu adlı dergiyi çıkar­mış; tarih, medeniyet, Batılılaşma ve politika konularında yazılar yazmıştır. ( D )
•  Ahmet Muhip Dıranas, öykülerinde şiirsel bir söyleyişe ve insanlar arasındaki sıcak ilişkilere yer verir. ( Y )
•  Orhan Veli Kanık yurt, millet ve bayrak sevgisiyle ilgili şiirler yazarak millî duyguları harekete geçirmiştir. ( Y  )
•  Ahmet Hamdi Tanpınar, şairane söyleyişlerden, basmakalıp söz ve benzetmelerden kaçınmış; gündelik yaşamı, günlük konuşma diliyle, esprili bir biçimde anlatmıştır. ( Y )
•  Attilâ İlhan, şiirimizde Maviciler adlı grubun öncüsüdür. ( D )

2.  Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.
•  Diyarbakır’da doğdu. Orta öğrenimini Galatasaray Lisesinde tamamladı. Mülkiye Mektebinde Paris Siyasal Bilgiler Fakültesinde okudu. İlk şiirlerini “Muvit” dergisinde yayımladı sonra “Var­lık”, “Kültür Haftası”, “Ülkü” gibi dergilerde şiir ve yazıları yayınlandı. “Otuz Beş Yaş” adlı şiiri ile birincilik ödülü kazandı. Yaşam, ölüm, aşk, doğaya bağlı sevinçlerin şairi olarak tanınan Cahit Sıtkı Tarancı   uzun yıllar hece ölçüsünü kullandı. Çağdaş Fransız şiirinin ku­rucuları sayılan “Paule Verlaine” ve “Charles Baudelaire” gibi şairleri tanıdı. Bunların yapıtları­nı dilimize çevirdi. “ Otuz Beş Yaş”, “Ömrümde Sükût”, “Düşten Güzel” önemli eserlerinden ba­zılarıdır.

•  Orhan Seyfi Orhon,  şiire aruzla başlamış, millî edebiyat akımının etkisinde kalarak
aruzdan heceye yönelmiştir. “Fırtına ve Kar” isimli serbest müstezat şeklinde yazdığı uzun şi­irleriyle ününü iyice genişletmiştir. Daha sonra hece vezniyle ve konuşulan Türkçeyle yazdığı “Peri Kızı ile Çoban Hikâyesi” güzel bir manzum masaldır. Yirmiden fazla şiiri bestelenmiştir.
•  İkinci Yeni şiirinin öncülerinden olan  Turgut Uyar'ın şiirleri “Büyük Saat” adlı eser­de toplanmıştır.
•  Edebiyatımızda aile ve ev ile ilgili temalara sıkça yer veren  Behçet Necatigil, “Sevgilerde”, “Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü” ve “Yıldızlara Bakmak” gibi eserleri kaleme al­mıştır.

3.  Cumhuriyet’in ilanından 1940’lara kadar şiirimizin dört yöneliminden biri olan Beş Hececiler, halk şiirinin dış yapısını, özellikle ölçü ve uyak düzenini benimsediler. Böylelikle halk şiirinin dünyası­na ulaşabileceklerini sandılar. Dil açısından arı, açık bir söyleyişe yöneldiler. Ürettikleri şiirler ise kalıplaşmış bir yapı içinde kaldı.
Aşağıdakilerden hangisi bu anlayışa bağlı kalarak şiir yazanlardan biri değildir?
A) Faruk Nafiz Çamlıbel  B) Orhan Seyfi Orhon  C) Ceyhun Atıf Kansu
D) Enis Behiç Koryürek  E) Yusuf Ziya Ortaç

CEVAP: C

SAYFA 142

4.  İlk şiirlerini 1936’da yayımlamaya başlamıştır. Bunlar o güne kadar şiir diye bilinen ürünlere bir tür baş kaldırıdır. Öyle ki şiiri birtakım kalıp ve klişelerden, yıpranmış benzetmelerden, başka bir de­yişle şairanelikten kurtarmıştır. Hayali, şiirden kovmuş ya da çok az bir hayalle yetinmiştir. Yalın, gündelik bir dilin söz kalıplarına yaslanarak şiirlerini oluşturmuştur. Gündelik yaşamı şiirin çıkış noktası yapmıştır.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cahit Sıtkı Tarancı  B) Faruk Nafiz Çamlıbel  C) Orhan Veli Kanık
D) Fazıl Hüsnü Dağlarca  E) Cahit Külebi
(1997/ÖYS)
CEVAP: C

5.  Şiire heceyle başlayan, serbest ölçüyle hemen her konuda çok ürün veren usta bir ozandır. İlk ki­tabından bu yana sürekli kendini aşmaya çalışmıştır. Bireyselden toplumsala, ulusaldan evrense­le uzanan bir çizgide, özü ve söyleyiş sağlamlığıyla kolay öykünülemeyecek özgün bir şiir gerçek­leştirmiştir. “Türkçem benim ses bayrağım.” diyen ozan kendine özgü bir dil yapısı, bir biçim ya­ratmıştır. Kurtuluş Savaşı’mızla ilgili şiirlerini bir kitapta toplamıştır. Yapıtlarından biri de “Çocuk ve Allah'tır.
Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mehmet Emin Yurdakul B) Ahmet Muhip Dıranas  C) Fazıl Hüsnü Dağlarca
D) Ziya Osman Saba  E) Cahit Sıtkı Tarancı
(1998/ÖYS)

CEVAP: C


6.  Aşağıdakilerin hangisi “hecenin beş şairi”nden biri değildir?
A) Yusuf Ziya Ortaç  B) Faruk Nafiz Çamlıbel  C) Halit Fahri Ozansoy
D)  Enis Behiç Koryürek  E) Kemalettin Kamu
(1996/ÖYS)

CEVAP: E


7.  İlk şiirlerini Dergâh ile Millî Mecmua’da yayımladı. Hecenin beş şairine bağlanmayarak sanatını tek başına kurdu. İçtenlikli ve ince, duygusal yönü ağır basan memleket şiirleriyle tanındı; hece öl­çüsüne yeni olanaklar aradı. Halk edebiyatıyla ilgili kimi çalışmalarda bulundu. Şiirleri “Şiirler” ad­lı kitapta toplandı. “Koçyiğit Köroğlu”, “Köşebaşı” gibi piyesleri tiyatrolarda ilgiyle izlendi.
Burada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A)  Ahmet Hamdi Tanpınar B) Faruk Nafiz Çamlıbel  C) Orhan Seyfi Orhon
D)  Enis Behiç Koryürek  E) Ahmet Kutsi Tecer
(1990/ÖYS)

CEVAP: E

8.  (I) İkinci Yeni Şiiri, Garip Şiiri’ne bir tepkidir. (II) Başka bir deyişle anlamdan, gerçekten, yaşam­dan kopmanın şiiridir. (III) Anlamdan kurtulmak, soyutluğu sağlamak için duyulmadık yeni sözcük­ler üretme yoluna gidilmiştir. (IV) Söz dizimi değiştirilmiş, yeni tamlamalar kurulmuştur. (V) Bu ye­niliklere Orhan Veli, Oktay Rifat ve Melih Cevdet öncülük etmiştir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde, İkinci Yeni şiiriyle ilgili bir bilgi yanlışı vardır?
A)  I.  B) II.  C) III.  D) IV.  E) V.
(2008/ÖSS)

CEVAP: E

SAYFA 143

9.  Uyandım baktım ki sabah
Güneş vurmuş içime
Kuşlara yapraklara dönmüşüm
Pır pır eder durur, bahar rüzgârında
Bu dizeler Orhan Veli’nin şiirine özgü aşağıdaki niteliklerden hangisine örnek gösterilebilir?
A)  Edebî sanatlara yer vermemesine
B)  Nükteli bir söyleyişi yeğlemesine
C)  Doğa betimlemesine başvurmasına
D)  Ölçü ve uyağa önem vermemesine
E)  Toplumsal sorunlara değinmesine
(1992/ÖYS)
CEVAP: D



10.  Dil özellikleri dikkate alınırsa aşağıdaki dizelerden hangisinin Cumhuriyet Dönemine ait ol­duğu söylenebilir?
A)  Şeb-i yeldâyı müneccimle muvakkid ne bilir
Mübtelâ-yı gama sor kim geceler kaç sâ’at
B)  Leblerin mecrûh olur dendân-ı sîn-i bûseden
Lâlin öptürmek bu hâletle muhâl olmuş sana
C)  Tahammül mülkünü yıktın Hülâgû Han mısın kâfir
Aman dünyayı yaktın âteş-i sûzan mısın kâfir
D)  Sülfür inceldi ve en yorgun yerinden kırıldı ayna
Ayna pusluydu bunca yıl nice sır taşımaktan
E)  Senin hüsnün benim aşkım senin cevrin benim sabrım
Demâdem artar eksilmez tükenmez bî-nihayettir
(2008/ÖSS)
CEVAP: D


11.  Durup bakarken aklına gelmez yağmak yağmurun
Gitsen nereye gidebilirsin hâlâ bilmem
Bizans’tan olmak belki iyi belki fena belki bunu da diyemem
Ben küçük dükkânlarsız, kahvelersiz sokakları sevmem
odaları, duvarları sevmem
İçerik ve biçim özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, yukarıdaki şiirin aşağıdaki şair­lerden hangisi tarafından yazıldığı söylenebilir?
A)  İlhan Berk  B) Enis Behiç Koryürek  C) Ahmet Kutsi Tecer
D)  Yusuf Ziya Ortaç  E) Cahit Sıtkı Tarancı
(2009/ÖSS)
CEVAP: A

12.  Ben, sanatta bir akıma bağlanmaya karşıyım.  Çünkü her akımın öncüsü aslında bir kişidir. Ondan sonra gelenler de aynı yolu izleyerek akımın öncüsünü taklit etmekten başka bir şey yapmaz. Bu bağlamda şiir akımı da olamaz. Çünkü bu da bir çeşit taklit zinciridir. İşte ....... böyle bir zincirin halkası olmaktan kaçınmış, belirli bir akım içinde yer almamıştır.
Bu parçada öne sürülen düşünceye göre boş bırakılan yere aşağıdaki adlardan hangisi ge­tirilmelidir?
A)  Cenap Şehabettin  B) Faruk Nafiz  C) Mehmet Âkif
D)  Oktay Rifat  E) Ece Ayhan
(2009/ÖSS)
CEVAP: C

SAYFA 144

13.  Şiirin, dil ve imge aracılığıyla gerçekliği yoğunlaştıran, en özlü ve en az söze indirgeyen bir anla­tımı vardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede söylenene örnek gösterilemez?
A)  Dünyanın en güzel kadını bu oydu
Saçlarını tarasa baştan başa Rumeli
B)  Dağ dağ o güzel ses, bütün etrafı gezindi
Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi
C)  İnsanlar yüzyıllardır evler yaptılar
 İrili ufaklı birbirinden farklı
D)  Demirciler bir nehri dövmektedir
Ucuz bir tarlaya sunulmak üzere
E)  Başkadır çünkü bu akşam bütün akşamlardan
Güneşin vehmi saraylar yaratır camlardan
(2009/ÖSS)
CEVAP: C

14.  Paylaşırsa dost paylaşırmış
İnsanın derdini, sevincini
Dost ümidiyle ortalığa düşmeye göre
Hangi kapıyı çalsam kimseler yok
Hangi omza dokunsam yabancı çıkar
Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden yukarıdaki şiire anlamca en yakındır?
A)  Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge
Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı
B)  Hep seninçündür benim dünyâ cefâsın çektiğim
Yoksa ömrüm varı sensiz neyleyim dünyâyı ben
C)  Gülmek ol gonceye münâsibdir
Ağlamak bu dil-i hazîne gerek
D)  Bülbüller öter güller açar şâd gönül yok
Hiç böyleliğin görmemişiz fasl-ı bahârın
E)  Bâğ-ı dehrin hem hazânın hem bahârın görmüşüz
Biz neşâtın da gamın da rüzgârın görmüşüz
(2010/LYS)

CEVAP: A


15.  Olmuyor neyleyim
Olmuyor velinimetim efendim
Olmuyor yirminci asırda
Tarz-ı kadîm üzre gazeller söylemek
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)  Eski edebî anlayışa karşı çıkan bir anlayışın dile getirilmesi
B)  Yabancı kökenli sözcüklerin kullanılması
C)  Yinelemeye başvurulması
D)  Farklı duygular uyandırma amacı güdülmesi
E)  Devrik cümlelerin etkileyiciliğinden yararlanılması
(2010/LYS)
CEVAP: D

SAYFA 145

16.  ..., bir şiiri dışında hece ölçüsünü kullanmamıştır. Birer gereç gözüyle baktığı “aruz”la “uyak”ı yaz­dığı her şiirde özenle kullanmıştır. Ayrıca aruz kusuru yapmamak için çaba harcamıştır. Onun için ileri sürülen, “... gibi aruzu Türkçe sözcüklere uygulamak için şiiri düz yazıya indirgemeyen bir şa­irdir.” görüşü tüm eleştirmenlerce onaylanmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)  Yahya Kemal Beyatlı - Mehmet Âkif Ersoy
B)  Halit Fahri Ozansoy - Orhan Seyfi Orhon
C)  Ziya Gökalp - Mehmet Emin Yurdakul
D)  Ahmet Hamdi Tanpınar - Cahit Sıtkı Tarancı
E)  Faruk Nafiz Çamlıbel - Arif Nihat Asya
(2010/LYS)

CEVAP: A

17.  Çağdaş Türk şiirinin bütün dönemlerini, bütün akımlarını kapsayan ortak özelliklerin başında dil gelir. Bu şiirlerin dili yapay bir dil değil, konuşulan Türkçedir. Arada, konuşulan Türkçeden zorla­ma bir öz Türkçeye ya da divan edebiyatının inceliklerine kapılarak.
Aşağıdaki şairlerden hangisinin dil tutumu bütün yönleriyle, bu parçada anlatılanlarla uyuşmaz?
A) Faruk Nafiz Çamlıbel  B) Fazıl Hüsnü Dağlarca  C) Cahit Sıtkı Tarancı
D) Mehmet Emin Yurdakul E) Ahmet Hâşim
(2010/LYS)

CEVAP: E


18.  Cumhuriyet Dönemi şiirimizin öncülerindendir. Estetik ve bireysel bir şiir görüşüyle hemen bütün şiirlerinde “yalnızlık”, “ölüm” ve “fanilik” konularını işlemiştir. Baudelaire, Verlaine gibi Fransız şa­irlerinin etkisi görülse de hiçbir akıma bağlanmayan bir sanatçıdır. Türkçeyi tüm doğallığıyla ve sı­caklığıyla şiire aktaran, “yeni şiir”i hazırlayan şairlerden biridir. Ziya Osman Saba ile yazışmaları ölümüne dek sürmüştür.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fazıl Hüsnü Dağlarca  B) Fuat Köprülü  C) Hüseyin Cahit Yalçın
D)  Yahya Kemal Beyatlı  E) Cahit Sıtkı Tarancı

CEVAP: E


19.  İlk şiirlerindeki Baudelaire’in etkisinden sıyrılarak dil ve üsluba ağırlık verdi. Bireysel ve estetik bir şiir görüşüne bağlı kaldı. Şiirlerinde taze bir duygu, ses biçimi güzelliği ve sağlam bir dil yapısı gö­rülür. Şiiri plastik bir söz bütünü hâline getirene kadar yoğuran bir şair oldu zaman içinde. “Olvi- do”, “Kar”, “Fahriye Abla” bu oluşumun önemli ve yıllardır unutulmayan örneklerdir. “Gölgeler, Çık­maz, O Böyle İstemezdi” önemli oyunlarıdır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A)  Faruk Nafiz Çamlıbel  B) Hüseyin Cahit Yalçın  C) Ahmet Muhip Dıranas
D)  Necip Fazıl Kısakürek  E) Fazıl Hüsnü Dağlarca

CEVAP: C

SAYFA 146

20.  “Aşağı Yukarı” ve “Karga ile Tilki” kitaplarında özgür bir söyleşiye ulaştı. Şiir dilinde mecazlarla yüklü günlük konuşmalardan, halk söyleyişleriyle deyimlerden geniş ölçüde yararlandı. “Yaşayıp Ölmek, Aşk ve Avarelik Üstüne Şiirler” adlı kitabında bir yandan Garip çizgisini sürdürürken bir yandan geleneksel biçimler denemiştir. “Perçemli Sokak, Aşk Merdiveni, Birtakım İnsanlar” diğer önemli eserleridir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Necip Fazıl Kısakürek  B) Ahmet Hamdi Tanpınar C) Cahit Sıtkı Tarancı
D)  Oktay Rifat Horozcu  E) Ahmet Muhip Dıranas

CEVAP: D


21.  İkinci Yeni Hareketi’nin önde gelen şair ve kuramcılarındandır. Şiire lise yıllarında aruz deneme­leriyle başlamış, ilk şiiri “Şarkısı Beyaz” 1953’te Mülkiye dergisinde yayımlanmıştır. Geleneğe kar­şı olmasına rağmen, geleneği şiirinde en güzel kullanan şairlerdendir. Şiirde, toplumsal değerlere uzak düşmedi. Şiirin “anayasaya aykırı” olduğunu savundu. “Sevda Sözleri, Sıcak Nal, Günübir­lik, 100 Aşk Şiiri, Üvercinka” önemli eserlerindendir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Cahit Külebi  B) Cemal Süreya  C) Peyami Safa
D)  Ece Ayhan  E) Refik Halit Karay

CEVAP: B

22.  Aruzla başladığı şiire rubailer ve gazellerle devam etti. Özellikle rubailere büyük önem verdi. Ru­bailerden oluşan beş ayrı kitap yayımladı. Daha sonra heceyle ve serbest vezinle şiirler yazdı. Edebiyatımızda “bayrak şiiri” olarak tanınan şair, “Bayrak” şiirini Adana’nın kurtuluş günü olan 9 ocak tarihinin heyecanıyla yazdı.
Bu parçada tanıtılan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A) Arif Nihat Asya  B) Cahit Sıtkı Tarancı  C) Fazıl Hüsnü Dağlarca
D)  Mehmet Âkif Ersoy  E) Cahit Külebi

CEVAP: A


23.  Aşağıdakilerden hangisi farklı türde bir edebî yapıttır?
A)  Yaz Yağmuru
B)  Çocuk ve Allah
C)  Kapalıçarşı
D)  Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor
E)  Körfez

CEVAP: A

5 yorum: