9. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları – Ekoyay Yayınları – 2014-2015 – Sayfa 43

9. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları – Ekoyay Yayınları – 2014-2015 – Sayfa 43-44


DEĞERLENDİRME

A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan noktalı yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.

• Edebî metinlerde dilin sanatsal (şiirsel) işlevi kullanılır.

• İnsanın kendini ifade etme biçimlerinden olan coşkuyu dile getirmeyle şiir

türü kastedilmektedir.

• Edebî metnin konusu en geniş anlamıyla doğa ilişki hâlindeki duyan, düşünen,

tasarlayan, yaşayan insandır.

• Edebiyat, insana özgü özellikleri, kurmaca dünyasında dile getirir.

B. Aşağıdaki cümlelerde yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını belirleyerek uygun se­çeneği işaretleyiniz.

• Edebî metin her okunduğunda yeni anlam değerleri kazanır. Doğru ( X ) - Yanlış ( )

• Edebî metinlerde daima yaşanılan gerçeklik yansıtılır.        Doğru ( ) - Yanlış ( X )

• Edebî metinler farklı anlatım biçimleriyle oluşturulabilir.   Doğru ( X ) - Yanlış ( )

• Edebî metin, yazıldığı dönemin İilmî, felsefi, teknik ve sosyal alandaki verilerini; siyasal tartışmalarını kurmacanın olanaklarıyla değerlendirir. Doğru ( X ) - Yanlış ( )

• Edebiyat diğer bilim ve bilgi alanlarının ortaya koyduğu verilerden yararlanmaz.

Doğru ( ) - Yanlış ( X )

• Edebî metin, yazıldığı dönemin özelliklerini ve o dönemdeki her türlü gerçekliği aynen yansıtır.      Doğru ( )-Yanlış ( X )

C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1. I) "Edebiyatın temel öğesi nedir?" sorusuna verilen cevaplar bir noktada birleşmekte­dir. (II) Edebiyat yapıtının en önemli aracı, yapı taşı dildir. (III) Ama dil, bir edebiyat yapıtının değerini tek başına belirlemez ancak kurgusu ve konunun işleniş biçimiyle birlikte bir ölçüt olabilir. (IV) Bir yapıtı, yalnız dil açısından yüceltmek ya da onun değersiz olduğunu belirt­mek yerine onu bütün öğeleriyle birlikte ele almak, değerlendirmek gerekir.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?

A) İve II      B) İve III     C) I ve IV   D) II ve IV  E) III ve IV

1992 - ÖSS

CEVAP: E

2. Okuduğumuz romanlar, öyküler yazınsallığın toprağında üretilmiş uydurmacalardır bir bakıma. Ne var ki okuma eyleminin doğasından gelen bir yönlendirmeyle unutuyoruz bunu. Okurken içinde bulunduğumuz ortamdan kopuyor, yazınsal ürünlerin bize sunduğu dünya­yı gerçek yasamın üstüne çıkarıyoruz.

Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yansıtılan çirkinlikleri görmekten kaçınma

B) Asıl gerçeğin okuduklarımız olduğuna inanma

C) Anlatılanları düş gücüyle sınırlandırma

D) Yaşamı değişik boyutlarıyla algılama

E) Olayları, olguları kişisel ölçütlerle değerlendirme    2005 - ÖSS

CEVAP: B

3. “Bence bir edebiyat yapıtında önemli olan onun ne anlattığı değildir. Bir öyküden bir romandan herkes kendine göre bir anlam çıkarabiIiyorsa o zaman sanat yapıtı gerçek ama­cına ulaşmış sayılır. Çünkü bir sanat yapıtı herkese aynı şeyi söylemez. Anlamın bir boyutu okuyucuya bağlıdır. Bu bakımdan, herkes benim anlattığımdan kendine göre bir dünya ku­rabiliyor, onun içinde yaşayabiliyorsa amacıma ulaştım sayılır.”

Bu parçanın yazarına göre, bir edebiyat yapıtında önemli olan aşağıdakilerden hangisi­dir?

A) Her okurun, kendince bir yorum yapmasına imkân vermesi

B) İnsanlara, gerçek dışı şeyler düşündürmesi

C) Çok değişik konuları bir arada işlemesi

D) Okuyucuyu belli bir düşünceye yönlendirmesi

E) Anlatılanı değil, anlatış biçimini ön planda tutması 1992 - ÖYS

CEVAP: A

3. İçeriğini çok iyi bildiğimiz kitapları bile yeniden okumalıyız. Çünkü kitaplarda keşfedil­meyi bekleyen nice hazine vardır. Benzer biçimde, resimlere de tekrar bakmalıyız. Onlara baktıkça yenilendiğimizi anlarız. Bir müzik yapıtını da yeniden dinlemeliyiz. O yapıtı dinle­dikçe dünyamızın zenginleştiğini, değiştiğini görürüz.

Bu parçadan sanat yapıtlarıyla ilgili olarak aşağıdaki yargıların hangisine varılamaz?

A) Değerleri ancak üzerinden yıllar geçince anlaşılır.

B) Onlarla bir kez karşılaşmış olmamız yetmez.

C) Tüm güzelliklerinin ayrımına varmak zaman alır.

D) Duygularımızı çeşitli yönlerden besleyip geliştirir.

E) Her seferinde bizde yeni duygular uyandırır. 1999 - ÖSS

CEVAP: A

2. “Hayatım roman olur.” diyenlerden özür dileyerek söyleyelim: “Yaşanmış gerçeği” öy­külemek bir yazın yapıtı oluşturmaya yetmez. Yaşanmış bir olay, bir romanın, bir şiirin çıkış noktasını oluşturabilir ama bir yapıtta, “yaşanmış gerçeklere” yer verme, yazınsal türlerin gerekli niteliklerinden değildir. Çünkü insanlar sanat yapıtlarında ...

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) Yaşanmış, yaşanmakta olan gerçekleri yazmanın daha kolay olduğunu düşünürler.

B) Anlatılanların ne kadar etkileyici olduğunun farkındadırlar.

C) Düşsel öğelere ağırlık verilmesinin, okurların ilgisini çekmediğini bilirler.

D) Kendi yaşam gerçekleriyle anlatılanların örtüşmesini isterler.

E) Gerçeğe benzerliği, gerçeklikten üstün tutarlar. 2006 - ÖSS

CEVAP: E