2015-2016 10. Sınıf Türk Edebiyatı Nova Yayınları Ders Kitabı Cevapları Sayfa 141

10. sınıf Türk edebiyatı dersi Nova Yayınları Cevapları 141. sayfa 

Anonim Halk Edebiyatı - Maniler

1.

Keten gömlek beden dar

Beni koyup giden yâr

Sen bana kıymaz idin

Sana bir öğreten var

Anonim

2.

Gülerler

Gümüş kollar gül eller

Yiğit aşka düşünce

Söyletirler gülerler

Bahçıvanca bahtım yok

Sümbül okşar gül eller

Anonim

3.

Bahçenizde dut var mı

Havada bulut var mı

Ben yârimi kaybettim

Bulmaya umut var mı

Anonim

4.

Güldüğümü

Vardım yârin bağına

Çözülmüş gül düğümü

Felek bir sille vurdu

Şaşırdım bildüğümü

Ey felek çok mu gördün

Bir kere güldüğümü

Hakk’a geçeydi niyâz

Dilerdim öldüğümü

Anonim

5.

Böyle bağlar

Yâr başın böyle bağlar

Gül açmaz bülbül ötmez

Yıkılsın böyle bağlar

Anonim

6.

İlkbahara yaz derler

Şirin söze naz derler

Kime derdim söylesem

Bu dert sana az derler

Kendin ettin kendine

Yana yana gez derler

Anonim

7.

Dağıdır

Sayda gelmez dağıdır

Gelse yârim yanıma

Cümle gamım dağıtır

Vur külüngün Şirin’im

Sinem Ferhad dağıdır

Dilin bülbül yüzün gül

Sinen cennet bağıdır

Ak gerdanın üstüne

Siyah zülfün dağıtır

Bir kez yüzüme gülmez

Ettiği gözdağıdır

Sensiz şeker yiyemem

 Kuzum bana ağıdır

Anonim

Örneklerle Türk Şiir Bilgisi hzl.: Cem Dilçin

1. Okuduğunuz mânilerin ahenk unsurlarını (asonans, aliterasyon, kafiye, redif, ölçü söyleyiş özelliğini) belirleyerek tahtaya yazınız.

1.Mani

…dar

…yâr

… var     -ar tam kafiye

Ölçü: 7’li hece ölçüsü, durak yok

Redif yok

Aliterasyon: b,n sesleri

Sözcük tekrarı yok

2.mani

Gülerler

Gümüş kollar gül eller

Yiğit aşka düşünce

Söyletirler gülerler

Bahçıvanca bahtım yok

Sümbül okşar gül eller

Anonim

Cinaslı kafiye

Redif yok

Aliterasyon: l, g, r

Asonans: ü, e

Ölçü 7’li hece ölçüsü

Sözcük tekrarı: gül eller, gülerler

3.mani

Bahçenizde dut var mı

Havada bulut var mı

Ben yârimi kaybettim

Bulmaya umut var mı

Anonim

-ut tam kafiye

Refif: var mı

Ölçü: 7’li hece ölçüsü

Aliterason: b,t

Asonans: u

Sözcük tekrarı: var mı

2. Yukarıdaki mânilerin hangisinde cinaslı ifadeler kullanılmıştır? Bunların şiire kattığı değer nedir?

2.manide cinaslı ifadeler kullanılmıştır.

gül eller – gülerler

4.manide cinaslı ifadeler vardır. (gül düğümü – güldüğümü

5.manide “bağlar” sözcüğüyle cinas yapılmıştır.

3. a) Okuduğunuz mânilerde ses ve anlam kaynaşmasından oluşan birimleri belirleyiniz. Bunla­ra ne ad verildiğini söyleyiniz.

Maniler genellikle tek dörtlükten oluşur. Dört dizeden fazla maniler de örnek olarak verilmiştir. Dört dizeden fazla olan manilere artık mani veya yedekli mani denir.

b) Mânilerde bir müzikalite sezdiniz mi? Sizce bazıları bestelenmiş olabilir mi? Belirtiniz.

Manilerde müzikalite vardır. Birçok mani bestelenmiştir.

4. Okuduğunuz mânilerde bütün mısraların anlam yönünden bir değeri var mıdır? Doldurma di­yebileceğiniz mısralar hangileridir? Belirtiniz.

Genellikle manilerin ilk iki dizesi doldurma dizelerdir. Asıl anlatılmak istenen düşünce son iki dizede yer alır.(3,4. dizelerde)

5. Okuduğunuz mânilerde asıl duygu ve düşünceler hangi mısralarda ifade edilmiştir? Açıklayınız.

Manilerde asıl duygu ve düşünceler son iki mısrada verilir.

6. Okuduğunuz mânilerin temasını söyleyiniz ve mânileri yorumlayınız.

1.mani: sevgiliden yakınma

2.mani: aşk

3.mani: sevgiliyi arayış

4.mani: bahtsızlık

5. mani: ortamın beğenilmemesi, ortamdan şikayet

6.mani: keder, dert

7. Mânilerdeki deyimlere ve mecazlı ifadelere örnekler veriniz. Mânilerin dil ve anlatım özellikleri­ni belirtiniz.

Manilerde sade bir dil kullanılmıştır. Mecazlı ifadeler, deyimler kullanılmıştır.

Kıymak, aşka düşmek, feleğin sille vurması… gibi