Yukarıdaki kelime gruplarını inceleyiniz. incelediğiniz kelime gruplarından yola çıkarak fiillerin kelime gruplarının oluşumunda nasıl bir işleve sahip olduğunu arkadaşlarınızla tartışınız. Ulaştığınız sonucu defterinize yazınız.
Yukarıdaki kelme grupları birleşik fiil grubudur. Birleşik fiiller üç şekilde karşımıza çıkar:
1. İsim+yardımcı fiil şeklinde. İsim soylu sözcüğe et-, ol-, kıl-, eyle- yardımcı fiilleri getirilerek birleşik fiil yapılır. Yukarıda verilen birleşik fiillerden "tespit et-" bu şekildedir.
2. Kurallı birleşik fiiller: Bunlar yeterlilik, tezlik, yaklaşma, süreklilik fiilleridir. Sürdürebilmek fiili süreklilik kurallı fiilidir.
3. Anlamca kaynaşmış birleşik fiiller: Göz önünde bulundurmak deyimle oluşturulmuş anlamca kaynaşmış birleşik fiildir.
NE YAPMALI?
Okurken omuzlarınızı dik tutarak sırtınızın kambur durmasına engel olun. Dik yaslanamadığınız çok yumuşak sandalyelerde uzun süre oturmayın. Sırtınızın boşlukta kalan kısmını küçük bir sırt yastığı ile destekleyin.
Sırt kaslarınızı güçlendirecek hareketleri bir fizik tedavi uzmanından öğrenin. Mesela bunlardan biri, her gün on beş defa üç set olarak ters mekik çekmektir.
Dört saatten fazla süreyle oturduğunuzda omurga arası diskler, kanla beslenemedikleri için lokal dokularda biriken atıkları eritemiyorlar. Bu nedenle otuz dakikada bir oturma pozisyonunuzu değiştirin. Ayağa kalkın ve sırt kaslarınızı çalıştıracak basit gerinme hareketlerini yapıp tekrar oturun.
Sırt ağrıları ortada organik nedenler olmadığı hâlde, stresli, depresif veya nevrotik kişilik tipinizden de kaynaklanabilir. Bu durumda, sırt kaslarınızı güçlendirmenizin yanı sıra stresle başa çıkma programlarına katılmanız daha etkili olacaktır.
Adil MAVİŞ
Anlayarak Hızlı Okuma ve Öğrenme Teknikleri
1. "Ne Yapmalı?" adlı metinde niçin emredici anlatım kullanılmıştır?
Okuma sırasında yapılması gerekenleri dile getirdiği için emredici anlatım kullanılmıştır. Okuyucuyu söylenen eyleme yönlendirme vardır.
2. "Ne Yapmalı?" adlı metin, dilin hangi işlevi çerçevesinde oluşturulmuştur? Dilin bu işlevine metinden örnekler bulunuz.
Metin dilin alıcıyı harekete geçirme işlevinde kullanılmıştır.
Dilin alıcıyı harekete geçirme işlevine metinden örnekler:
....engel olun, ...destekleyin, ..öğrenin, ....oturun
7. ETKİNLİK
• "Ne Yapmalı?" adlı metindeki emir, telkin ve öneri ifade eden kelime ve kelime gruplarını bularak bunların altlarını çiziniz.
engel olun, destekleyin, öğrenin...
• Emredici anlatım türünde emir, telkin ve öneri ifade eden kelime ve kelime gruplarının sık kullanıldığı söylenebilir mi? Düşüncelerinizi açıklayınız.
Emredici anlatımda emir, telkin ve öneri ifade eden kelime ve kelime grupları sık kullanılır.
8. ETKİNLİK
• "Sınıf Öğretmeni için Uygulamaya Yönelik Öğütler", "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'ndan" ve "Ne Yapmalı?" adlı metinlerde sık kullanılan şahıs zamirlerini ve çekim eklerini belirleyerek tahtaya yazınız.
Şahıs zamiri olarak "siz" zamiri kullanılmış. Metinde açıkça söylenmemiş, yüklemle belirtilmiş.
İkinci tekil kişi emir kipi kullanılmış.
• Şahıs zamirlerinin ve çekim eklerinin emredici anlatımla oluşturulmuş metinlerde niçin çok kullanıldığını sınıfta tartışınız. Tartışmadan elde edilen sonuçları defterinize özetleyiniz.
9. ETKİNLİK
• "Sınıf Öğretmeni için Uygulamaya Yönelik Öğütler", "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'ndan" ve "Ne Yapmalı?" adlı metinlerde çok kullanılan kipleri belirleyerek bunların altlarını çiziniz.
Metinlerde çoğunlukla emir kipi ve geniş zaman kipi kullanılmıştır.
• Altlarını çizmiş olduğunuz kiplerin emredici anlatımla oluşturulmuş metinlerdeki ifadeye kazandırdıklarını, metinlerden örneklerle açıklayınız.
10. ETKİNLİK
• "Ne Yapmalı?" adlı metindeki fiilden türemiş olan isim, sıfat ve zarfları bularak defterinize yazınız.
Fiilden türemiş isimler (isim-fiiller)
Durma, çekmek, gerinme, çıkma, katılma, yumuşak, atık,
Fiilden türemiş sıfatlar( sıfat- fiiller)
Yaslanamadık, kalan, güçlendirecek, beslenemedik, biriken, çalıştıracak, olmadık,
Fiilden türemiş zarflar (zarf- fiiller)
Okurken, tutarak, olarak, oturduğu, yapıp
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder