Osmanlı Devleti’nde, Tanzimat’la getirilmek istenen yenilikler ve bu yeniliklerin özellikleri nelerdir?

Tanzimat; Osmanlı’nın, Avrupa medeniyetini bütün Türk-Osmanlı halkı ve hayatı için kabul etme yolunda giriştiği bir devlet hamlesidir.

Askeri bozgunlar, siyasi yenilgiler, iç isyanlar ve dış baskılar sonucunda Osmanlı Devleti’nin kaplayan bunalım,  artık Avrupa’nın teknik ve kültür bakımından Osmanlı’dan üstün duruma geldiğini ortaya koymuştur. Bu kötü gidişe çare bulmak için yeni tedbirler almak, kanunlar çıkararak Batı’ya yönelmek, çağın geleneklerine uygun yenileşme çalışmaları yapmak istenmiştir.

1839 yılında Tanzimat Fermanı ilan edilerek resmi olarak Batılılaşma süreci başlamıştır. Tanzimat hareketi Osmanlı Devleti’nin Avrupa medeniyetine yönelmesi olarak görülse de aslında Batı’nın birtakım siyasi, askeri, ve iktisadi baskılarla kendini Osmanlı’ya kabul ettirmesidir.

Tanzimat Fermanı ile getirilmek istenen yenilikler:

Tanzimat Fermanı’yla, devletin daha iyi yönetilmesi için bazı yeni kurallar getirilmiştir. Bu kuralların içinde  “can güvenliği, mal, ırz ve namusun korunması, vergilerin düzenlenmesi, askere alma ve askerlik süresinin düzenlenmesi gibi konular vardır.

Tanzimat Fermanı’na göre:

a)      Müslüman olsun olmasın bütün halk kanun önünde eşit olacak.

b)      Müslüman olsun olmasın her fert, canından, malından, ırzından ve namusundan emin olacak.

c)       Vergiler, düzenli bir şekilde mükelleflerin parasal gücüne göre alınacak.

d)      Rüşvet alınmayacak ve bütün memurlar maaşlı olacak.

e)      Bir mahkeme kararı olmadıkça hiç kimde ceza görmeyecek, idam edilmeyecek, idam edilenlerin mallarına el konulmayacak.

f)       Askerlik süresinin bir sınırı olacak.

g)      Yeni hükümlerin uygulanmasıyla ilgili olarak padişah, vekiller ve vezirler yemin edecek.